Bu yazımızda boyun fıtığı olan insanlara Pilates dersleri ile ne gibi faydalar sağlanabileceğine yer vereceğiz. Doktorlar neden boyun fıtığı için Pilates öneriyor? Medikal pilates boyun fıtığını düzeltebilir mi? Son yıllarda, boyun fıtığı olan insanların sayısı artarken yaş ortalamasının da düştüğünü söyleyebiliriz. Bunun nedenlerine geçmeden önce boyun fıtığı nedir ile başlayalım.
Boyun Fıtığı nedir, nasıl oluşur?
Omurgamızda bulunan 33 omurdan 7 tanesi boyun bölgemize aittir. Omurgamızın bu bölümünde C1’den başlayarak C7’ye kadar tam 7 tane servikal omur bulunur. Omurlarımızın arasında ise diskler vardır. Servikal omurlarımız ve aralarındaki disklerin ilişkileri boyun sağlığımızı belirler.
Diskin işlevini bir araba amortisörünün işlevine benzetebiliriz. Çukuru ve engebesi bol bir yol düşünün. Bu yolda giden iki arabanın içine oturalım. Bir tanesinin amortisörü bitik, diğerininki ise sapasağlam olsun. İlk araba ile yolculuk çok yorucu, ikinci araba ile ise rahat geçecektir.
Omurlarımızın arasında bulunan diskler de tıpkı amortisörler gibi yaşam yolculuğumuzu rahat geçirmemiz için önem arz ederler. Görevleri, omurlara binen yükü eşit dağıtmak ve boynumuzu hareket ettirebilmemizi sağlamaktır.
Diskin iç yapısı jöle kıvamındadır. Disk aşınması halinde diskin dış tabakasında bozulmalar ve buna bağlı yırtıklar oluşur.
Bu durumun bir adım ötesi ise boyun fıtığıdır. Boyun fıtığı, diskin jölemsi iç kısmının yırtılan bölümden dışarıya taşarak omuriliğe ve kollara bağlı sinirlere bası yapmasıdır.
Boyun Fıtığı neden oluşur?
Eğer geçmişte geçirdiğiniz ciddi bir trafik kazası, yaralanma, düşme ya da boynunuza almış olduğunuz bir darbe varsa, hayatınızın ileriki yıllarında ufacık bir tetikleme ile boyun fıtığı ortaya çıkabilir. Örneğin ağır bir şey kaldırırken… Ya da yataktan ani kalktığınızda… Durumun geçmiş ile bağlantısını kopartınca “sudan bir sebeple fıtık oldum” diye düşünebilirsiniz 🙂
Boyun fıtığının, yukarıda açıkladığımız fiziksel nedenleri dışında bir de ruhsal nedenleri vardır ki fiziksel nedenden daha sık karşılaşılan ve çözümü daha zor olan durum da budur. Çünkü söz konusu olan içimiz ve hislerimizdir. Duyguları dönüştürmek, bir bedeni kuvvetlendirmekten çok daha zordur. Maalesef çok stresli, kederli, üzüntülü, depresif bir dönemin içinden geçiyorsanız ve yaşadıklarınız size çok ağır geliyorsa; yapı itibariyle çok takıntılı biriyseniz; gamsız olmayı beceremiyorsanız günün birinde küçücük fiziksel bir tetiklenme ile boyun fıtığı olabilirsiniz. İçten içe gerilmek, kasılmak sandığınızdan daha yıpratıcıdır. Çünkü bedeniniz, duygularınızdan etkilenir, kaskatı kesilir ve gerginleşir.
Dilimizde “fıtık olmak” ya da “fıtık etmek” diye bir deyim bile var. Neden hiç düşündünüz mü?
Çünkü çok takarsanız, insanlar sizi fıtık ederler. Gerçekten!
Gelin bunu bir örnekle açıklayalım. SU’yu düşünün. Bir musluktan akan suya bir fiske darbesi indirin. Parmağınız suyu delip geçecektir ama su, saniyeden çok kısa bir süre içinde toparlanıp, yeniden eski formuna kavuşarak, bütün bir halde akmaya devam eder.
Şimdi gelin suyu donduralım. Su donarsa form değiştirir ve artık buz halinde gözükür değil mi? Hadi şimdi ona bir darbe indirelim. Ortadan ikiye ayrılır ve paramparça olur. Tuzla buz…
İşte omurgamız da tıpkı su gibidir. İzin verdiğimiz müddetçe kesintisiz, parazitsiz tıkanmadan akar. Ancak sıkıntıdan gerildiğimiz, kasıldığımız zaman o da gerilir, donar. Gergin yapı, kırılmaya-aşınmaya-bozulmaya en çok yüz tutan yapıdır. Masaj yaptırdığımızda neden rahatlarız? Çünkü omurgadaki gerginliği atmamıza yardımcı olur.
Pilates de böyledir. Omurganızı her yöne hareket ettirip esneterek kaskatı kesilmesine engel olur. Fiziksel olduğu kadar mental rahatlama da sağlar. Pilates’in bir güzelliği de sadece esnetmekle kalmayıp aynı zamanda omurga kaslarını güçlendirmesidir.
İnsanlar genellikle boyun fıtığı olmadan bir sahne öncesini düşünerek, onu tek bir olaya bağlarlar. “Ah o valizi kaldırmayacaktım” gibi. Fakat bu bir yanılgıdır. Tetikleyici ya da zemin hazırlayıcılar aslında gerçek sebep değildirler. Boyun fıtığı tek bir hareket ile oluşmaz. Yukarda da bahsettiğimiz gibi ciddi bir darbe olmadığı takdirde…
Bu zemin hazırlayıcılar sizin yaşam şekliniz haline gelmişse, günün birinde boyun fıtığı ile karşılaşmanız olasıdır. Örneğin sürekli ıslak saçla dışarı çıkıyorsanız… Sürekli ağır kaldırıyorsanız… Sürekli bilgisayar başında pozisyon değiştirmeden oturuyor; telefon, tablet kullanımını abartıyor ve bu aletleri hiç göz hizasında kullanmıyorsanız… Boynunuzu soğuktan korumayıp, sürekli üşütüyorsanız… Hayatta her şeyi çok kafaya takıyorsanız… Sürekli gergin ve stresliyseniz…
Bir de yaşlılığı işin içine katalım. Yaşlandıkça omurgadaki disklerde çökmeler başlar… Bu kaçınılmazdır. Boyun kaslarımız eğer çok zayıfsa, disk çökmeleri ile birlikte yaşlılıkta fıtıklara açık hale geliriz.
Boyun Fıtığının Belirtileri Nelerdir?
- Ensenizde veya sırtınızda hissettiğiniz keskin bir ağrı varsa,
- Bu ağrı kolunuza da vuruyorsa,
- Kol veya parmaklarda uyuşma ve güç kaybı hissediyorsanız,
- Boyun tutulması yaşıyormuşsunuz gibi, boynunuzu sağa sola çevirmekte zorlanıyorsanız
- Baş dönmesi, mide bulantısı, gözlerde sinek uçuşması yaşıyorsanız
Bunların birden fazlası bir arada ise boyun fıtığı olma ihtimaline karşılık acilen bir fizik tedavi doktoruna muayene olmanızı öneririz. Muayene neticesinde sizden röntgen ya da MR istenebilir. Filminizin sonucuna göre de doktorunuz size ilaç tedavisi + egzersiz veya Fizik Tedavi ve sonrasında medikal pilates önerebilir.
BOYUN FITIĞININ TEDAVİSİ NEDİR? BOYUN FITIĞINA NE İYİ GELİR?
Hem mental, hem fiziksel anlamda güçlenmemiz gerekiyor.
İşin mental kısmı birinci önceliğimiz. En en en başta içimize dönüp, içerden güçlenmemiz lazım. Hassas ve takıntılı yapımızı yeri geldiğinde gamsız olabilen bir yapıya dönüştüremezsek işimiz çok zor. Hayat her şeyi kafaya takıp sorunların arasında boğulamayacak kadar kısa.
Fiziksel kısma gelince: PILATES olmazsa olmazınız.
Boyun fıtığınız varsa Aletli Pilates ile klinik pilates ya da medikal pilates konusunda uzman eğitmen eşliğinde bire bir ders almanızı tavsiye ederiz. Böylelikle boynunuzu doğru açılarda ve emin ellerde çalıştırmış olur, gerekli esnetme ve güçlendirme egzersizlerinizi de dersimizin bireysel ihtiyaçlar kısmında tamamlamış olursunuz.
Eğer doktorunuz Fizik Tedavi önermişse, tedaviden sonra (yine doktor onayı ile) Pilates size çok ama çok iyi gelir. Çünkü boyun omurlarımızı koruyan boyun kaslarımızın hem güçlü, hem de esnek olmaları gerekiyor. Tek başına sadece güçlendirmek ya da esnetmek çare değildir. Fizik tedavi sonrasında düzenli Pilates ile güçlü ve esnek omurga kaslarına sahip olursunuz. Ayrıca dersler esnasında kan dolaşımının sağlanması ve bedenin oksijenlenmesi de boynunuz için çok önemlidir.
Boynunuzu sıcak tutmaya özen gösterin. Ağrınız olduğunda boynunuza sıcak su torbası koyarsanız, gergin yapıyı yumuşatarak sizi rahatlatır. Soğuk veya karlı havalara dikkat edin. Boynunuzu mutlaka güzelce sarın.
Fizik Tedavi süresince ve hatta sonrasında boyunluk takılmasını kimi doktorlar önerir, kimi doktorlar ise önermez. Bizce, bir haftadan fazla takılmaması gerekli. Çünkü omurları hareketsizleştirip boynu sabitleyeyim derken bu sefer boyun kaslarınızı zayıflatmış olursunuz. Ki aksine boyun fıtığı tedavisinde, boyun kaslarımızı güçlendirmemiz çok önemlidir.
Omurga sağlığınız için yapabileceğiniz bir diğer şey ise YÜZMEK. Çünkü omurganın yerçekimi etkisinden bağımsız olarak rahat hareket etmesi ve gerginliğini atmasını sağlayan aktivitelerden biri de yüzmektir.
Kısaca, Boyun Fıtığı için bizce reçete şudur: Çok kafaya takma, bire bir pilates dersi yap ve yüz.
Bunlar aynı zamanda boyun fıtığına yakalanmamanız ve sağlıklı bir yaşlılığa yatırım yapmanız için de gereklidir.
Yani sadece boyun fıtığı olanlar için değil, olmayanlar için de yukarda yazdıklarımız geçerlidir.
Bunları korunma yöntemleri olarak uygulamanızı tavsiye ederiz. Yalnız değilsiniz. Gelin birlikte yapalım. Dersler esnasında zihnini boşaltabilen ve canını sıkan her şeyi 1 saatliğine geride bırakabilen öğrencilerimize ufak ödüllerimiz de oluyor! Denemesi bedava 🙂
Leave a Reply